En İyi SCADA Yazılımını Nasıl Seçersiniz?

SCADA (Supervisory Control and Data Acquisition) sistemleri, birçok otomasyon sistemi ve üretim tesisleri için ekipman ve süreçlerin izlenmesi ve kontrol edilmesi için önemli bir bileşendir. SCADA sistemleri, ağa bağlı cihazlardan ve sensörlerden veri toplar ve işler, böylece operatörlere üretim süreçleri ve ekipman durumu hakkında bir genel bakış sağlar. Ancak, SCADA sistemleri farklı endüstrilerde benzer amaçlarla kullanılmasına rağmen her SCADA sistemi aynı değildir. Sistem fonksiyonları, arayüz tasarımı ve donanım entegrasyonu, amaçlanan uygulama ve kullanılan programlama yazılımına bağlı olarak farklılık gösterebilir. Bu rehberde, üretim süreçlerinizi düzgün bir şekilde işletmek ve en iyi yatırım getirisini sağlamak için doğru SCADA sistemini seçmek için birkaç ipucu sunacağız.

Mevcut Donanımınızla Kolay Haberleşme Sağlamalı

Bir SCADA sistemi seçerken dikkate almanız gereken temel faktörlerden biri, mevcut kontrol donanımınız veya PLC'ler ile uyumluluğudur. Uyumluluk sorunları genellikle OPC UA gibi modern haberleşme protokollerini desteklemeyen eski kontrol donanımı kullanılırken ortaya çıkar. Benzer şekilde, farklı yaş ve üreticilere ait kontrol donanımlarını entegre etmek de zorluklar yaratabilir, çünkü her bir donanım farklı haberleşme protokolleri kullanabilir. Pahalı ve yeni kontrol donanımları satın almak yerine, her yaşta herhangi bir üreticinin donanımıyla çalışabilmesini sağlayan geniş bir sürücü yelpazesi sunan bir SCADA sistemi seçmek en kolay yol olacaktır. Ya da mevcut PLC verilerinizi özel gateway donanım veya yazılım ürünleri kullanarak modern Scada sistemlerine hazır hale getirebilirsiniz. Buna en iyi örnek olarak firmalar dönüşümlerinde sahadaki farklı yapıda bulunan protokolleri OPC UA protokolüne dönüştürerek ilk adımı atarlar.

Bugün ve Gelecek İhtiyaçlarınızı Desteklemelidir

Sınırsız I/O lisansı, gelecekteki üretim büyümesi için ölçeklendirme yapmanıza yardımcı olabilir, ancak endüstriyel sisteminizin bunu destekleyecek şekilde tasarlandığından emin olmanız gerekmektedir. SCADA sisteminin, birçok I/O noktasını sorunsuz bir şekilde yönetebilmek için kapsamlı bir şekilde test edildiğinden emin olun. Aksi takdirde, yavaş yanıt süreleri gibi sorunlarla karşılaşabilirsiniz. Bir çok Scada yazılımı lisanslamayı Tag – kanal sayısına göre yapmaktadır, bu ise tesisinizde zaman alan dönüşüm aşamasında mevcut tag lisansının yetmemesi durumları ile karşılaşmanıza sebep olabilir ve belki her aşamada lisans güncellemesi, yeni ödeme durumları ortaya çıkarabilir. Dolayısıyla en başta lisanslamayı kanal sayısını göre yapmayan, kanal sayısı sınırsız yapıda olan Scada yazılımı ile başlamak önem arz edebilir.

Düşük Riskli Bir Yatırım Olmalıdır

Düşük riske sahip bir yazılım, sadece daha düşük fiyatlı bir yazılım anlamına gelmez. SCADA donanımınızın başlangıç maliyeti, ekipmanın ömür boyu maliyetinin küçük bir yüzdesidir ve kullan at yazılım bu yatırımı ileriye götürmez. Büyük grafik kütüphaneleri, özelleştirilebilir raporlar ve tanıdık bir programlama dili gibi özelliklere sahip bir SCADA sistemi seçtiğinizden emin olun. Tasarım yapılacak sayfa sayıları ve Web kullanıcılarında sınırlar olan sistemler için önleminizi en başta almalısınız.

İhtiyaçlarınıza Uygun Destek Sunmalıdır

Bir SCADA sistemi çöktüğünde, kaybedilen verilerden düzenleyici uyumluluğu etkileyen unsurlara kadar ciddi sonuçlar ortaya çıkabilir. İhtiyaç duyduğunuzda destek sunacak bir SCADA sağlayıcısı seçmek önemlidir. Ayrıca, düzenli eğitim ve kurslar sunabilen sertifikalı bir mühendislik şirketi sizlere birçok konuda rahatlık sağlayacaktır. 

Tedarikçinizin Uzun Süreli Olması Önemlidir

SCADA sistemi gibi önemli bir yatırımda, siz olduğunuz sürece işini sürdürebilecek bir tedarikçiye ihtiyacınız vardır. Ayrıca, sağlayıcının sektörünüzdeki deneyimi de önemlidir. Sadece sistemi kuracak birini değil, sektörünüzün özel ihtiyaçlarını anlayan birini de istersiniz.

Güncellemeler Basit Olmalıdır

SCADA sistemleri, değişen gereksinimlere ve teknolojilere uyum sağlayabilmeli ve geriye dönük uyumluluk çok önemlidir. Tedarikçinizin, güncellemeleri kolaylaştırmak için uzun bir geriye dönük uyumluluk geçmişi olduğundan emin olun. Bu şekilde, terk edilmiş bir çözüme sahip olmaktan kaçınırsınız.

Güvenlik Önemlidir

SCADA sistemlerinin, internet veya iç kaynaklardan yapılan müdahalelere maruz kalması durumunda birçok örneği görmüş bulunmaktayız. Misyon açısından kritik olan bir SCADA sisteminin yetkisiz kullanıcılardan ve hackerlardan korunması önemlidir. Siber güvenlik konusunda bir Scada yazılımı ürününün bağımsız kuruluşlar tarafından yapılmış penetration testlerini (sızma testleri) sorgulayın, ayrıca Siber güvenlik ile ilgili dokümanlarını da isteyebilirsiniz. Bu dokümanlar bu yazılım için siber güvenlik konusundaki ciddiyetini kontrolünü için bir gösterge olabilir.

Günümüzün Scada ihtiyaçlarına hangi seviyede cevap verdiğini sorgulayın

Scada sistemleri otomasyon protokolleri ile haberleşen, bir masaüstü uygulama formatında olan, kayıt yapıp en temel seviye rapor verebilen yapı için de kullanılabilir ancak günümüzde özellikle Endüstri 4.0 dönüşümleri veya IoT uygulamaları farklı gereksinimlerin de olabileceğini ortaya çıkarmıştır. Aşağıda maddeler halinde verdiğimiz olası ihtiyaçları değerlendirip Scada yazılımı seçiminizde kullanmanızı önermekteyiz.

• Web tabanlı mı ve tüm cihazlara gösterim olarak destek veriyor mu? Responsive dizayn yapılabiliyor mu?
• Web kullanıcılara seviyeler atanabiliyor mu, istediğimiz sayfayı istediğimiz kişiye tanımlayabiliyor muyuz veya sayfa içindeki görevleri değiştrebiliyor muyuz?
• Sadece anlık haberleşme değil, bağlantı kopmalarına karşı sahadan kayıtları otomatik alabiliyor muyuz? Örneğin OPC UA HA Client destekliyor mu? (HA: Historical Access)
• Canlı olarak IP kamera görüntüsü getirilebiliyor mu?
• Kendi veri tabanı var mı veya ODBC bağlantısı var mı? bunların bir ücretlendirmesi var mı?

Blog yazımızı sonlandırırken, en iyi SCADA yazılımını seçmek için bu sekiz ipucunu göz önünde bulundurmanız önemlidir. SCADA sisteminizin işletmenizin ihtiyaçlarını karşılaması ve gelecekteki büyümeye uyum sağlaması gerekmektedir. Etkili haberleşme, destek, güncelleme kolaylığı ve güvenlik gibi faktörler de dikkate alınmalıdır. Bu şekilde, SCADA sisteminiz verimli bir şekilde çalışacak ve işletmenizin başarısını destekleyecektir.